Terwijl in Nederland vele kerken hun deuren definitief sluiten, gebeurt dat ook met kloosters, maar dan geruislozer. Het wordt stil in het klooster en gemeenschappen moeten beslissen over hun toekomst. Kloosters hebben van oudsher een verbindende functie in de samenleving gehad door gebed, zorg en onderwijs. Nu het kloosterleven verdwijnt, rijst de vraag: hoe kan de gemeenschapszin en spiritualiteit van vroeger in nieuwe vormen worden voortgezet? Kruispunt: Klooster, functie elders te zien op zondag 17 november om 17:10 uur bij KRO-NCRV op NPO 2.
Daar denken ook de Zusters van Liefde in Tilburg over na. Het klooster in Tilburg is de grootste congregatie in Nederland, maar ook daar is het kloosterleven aan het uitsterven. Het kantelpunt zagen ze op 5 mei 1960, toen provinciaal overste zuster Mariëtte Kinker samen met drie andere zusters als laatste intrad. “Dat was schrikken voor het bestuur”, vertelt zuster Kinker. “Toen werd duidelijk dat de tijd van uitbreiding van de congregatie over is. Daar praten wij als laatste zusters nog altijd over: wij blijven eeuwig de jongste.”
Het kloostercomplex heeft inmiddels deels plaatsgemaakt voor woonruimtes, waardoor de zusters nu samen met niet-religieuzen leven. Maar wat gebeurt er als de zusters er straks niet meer zijn? Wat moet er dan gebeuren met de drie kapellen?
In Velp laat broeder Goedereis het er niet bij zitten. Hij herstart een nieuwe kloostergemeenschap in het Emmausklooster, samen met kapucijnen broeders van over de hele wereld. De paus was in eerste instantie wat sceptisch over de plannen van broeder Goedereis. “In Nederland is niks meer van kerk en geloof,’ zei hij tegen mij. Maar juist daarom zijn wij daar bezig”, vertelt Goedereis standvastig. Hoe willen de kapucijnen broeders deze herstart succesvol vormgeven in een tijd waarin kloosters hun deuren sluiten?
In Eindhoven bezoeken we met theoloog Frank Bosman een voormalig klooster van de augustijnen dat nu dienstdoet als congres- en feestlocatie. Wat is er, behalve de mooie architectuur, behouden gebleven van de spiritualiteit die daar eeuwenlang beleefd werd?
Kruispunt is te zien op zondag 17 november om 17:10 uur bij KRO-NCRV op NPO 2.
Bron: KRO-NCRV
