In de bijbelse en mystieke literatuur wordt de menselijke ziel dikwijls voorgesteld als een ‘burcht’ of ‘huis’. Dat ‘huis’, blijkt uit ervaring, kan tijdens een mensenleven sterk onderhevig zijn aan tal van innerlijke conflicten. De twaalfde-eeuwse monnik Aelred van Rievaulx beschrijft in een preek over de ziel hoe die innerlijke burcht als het ware bevolkt wordt door diverse personages.
Het is een psychologie die mijlenver af lijkt te staan van de hedendaagse neurowetenschappen, waarvan sommige vertegenwoordigers zeggen: ‘Wij zijn ons brein, de ziel bestaat niet.’ Toch zijn de vragen die Aelred en andere monniken uit die tijd stelden nog steeds relevant. Bijvoorbeeld: Hebben we een vrije wil? Is de ziel wel hetzelfde als de hersenen? Wat blijft er van ons als persoon over wanneer ons lichaam dood is?
Deze basale kwesties zullen aan de hand van diverse teksten besproken worden tijdens een reeks van vier bijeenkomsten in het najaar van 2024.
Relevante literatuur: Ziel. Monastieke psychologie uit de twaalfde eeuw. Vertaling, inleiding en annotatie door Joost Baneke. Uitgeverij Damon, 2021.
Over de docent
Dr. Joost Baneke is emeritus-hoogleraar psychologie en priester. Hij verzorgt cursussen over (monastieke) spiritualiteit in Abdij Slangenburg in Doetinchem en vertaalde verschillende middeleeuwse werken en tractaten over de ziel en zielzorg. Eind 2024 verschijnt een vertaling van werk van Cassiodorus (ca. 485-585).
Praktische informatie
- Wanneer: 10 en 24 oktober en 7 en 21 november 2024, telkens van 14.00-16.00 uur.
- Waar: Nieuwegracht 61, 3512 LG Utrecht.
- Deelname: € 270 (inclusief het boek €34,90)
- Aanmelden via deze link.
- Accreditatie bij SKGV is aangevraagd.
Bron: LUCE | Foto: Pixabay